Bible

1 Vinen er ein spottar, den sterke drikk ¬ein bråkmakar, ingen som ragar av dei, er vis. 2 Når kongen trugar, ¬er det som løvebrøl, den som vekkjer hans vreide, ¬set livet på spel. 3 Å halda seg frå trette ¬er ei ære for mannen, men kvar dåre yppar strid. 4 Den late vil ikkje pløya ¬om hausten, i skurdonna leitar han ¬fåfengt etter grøde. 5 Som djupt vatn ¬er tankane i mannens hjarta, den som har vit, ¬kan ausa av dei. 6 Mange ropar ¬om sin eigen truskap, men kvar finst vel ¬ein påliteleg mann? 7 Rettferdig er den ¬som er heil i si ferd, og lukkelege er borna ¬etter han. 8 Ein konge som sit ¬i domarsetet, skil ut alt vondt ¬med eit augnekast. 9 Kven kan seia: «Eg har reinsa hjarta, eg er fri for synd»? 10 To slag vekt og to slag mål er begge ein styggedom ¬for Herren. 11 Alt guten syner i si ferd om livet hans vert reint og rett. 12 Øyra som høyrer, ¬og auga som ser, er begge skapte av Herren. 13 Er du glad i å sova, ¬då vert du fattig, opnar du augo, ¬får du deg mat. 14 «Ringt, ringt,» seier kjøparen, men skryter av handelen ¬når han går bort. 15 Det finst gull og perler ¬i mengd, men å tala med kunnskap ¬er ein kosteleg ting. 16 Ta kleda frå den ¬som har borga for ein annan, ta pant hjå han for framande! 17 Godt smakar brød ¬som er vunne med svik, men sidan fyllest munnen ¬med småstein. 18 Når ein held råd, ¬lukkast planane; vis omtanke når du fører krig! 19 Den som baktalar, ¬spreier løyndomar, gjev deg aldri i snakk ¬med ein lausmunna kar! 20 Den som forbannar ¬far sin og mor si, hans lampe skal slokna ¬i tjukkaste mørkret. 21 Ein arv som ein altfor tidleg riv ¬til seg, gjev inga velsigning til slutt. 22 Sei ikkje: «Eg vil løna ¬vondt med vondt.» Venta på Herren, ¬så hjelper han deg! 23 To slag lodd ¬er ein styggedom for Herren, falsk vekt er av det vonde. 24 Det er Herren ¬som styrer mannens steg. Korleis kan mennesket ¬skjøna sin veg? 25 Det er farleg ¬å lova ei heilag gåve og fyrst sidan tenkja seg om. 26 Den vise kongen ¬skil ut dei gudlause og lèt hjulet rulla over dei. 27 Ånda i mennesket ¬er ei Herrens lampe, ho ransakar alle kammer ¬i hjarta. 28 Godleik og sanning ¬er eit vern om kongen, han stør sin kongsstol ¬på truskap. 29 Styrke er ein prydnad ¬for ungdom, og grått hår ei ære ¬for den gamle. 30 Flengjer og slag ¬som sårar den vonde, reinsar hans hjartekammer.